ĐỘNG LỰC HỌC KẾT CẤU & TÍNH TOÁN CÔNG TRÌNH CHỊU TẢI TRỌNG ĐỘNG ĐẤT
ĐỘNG LỰC HỌC KẾT CẤU & TÍNH TOÁN CÔNG TRÌNH CHỊU TẢI TRỌNG ĐỘNG ĐẤT
Giới thiệu sách
Thiết kế công trình chịu tải trọng động đất là yêu cầu bắt buộc theo Tiêu chuẩn Việt Nam hiện hành. Trong thực tiễn của công tác thiết kế cũng như xây dựng các công trình, đặc biệt trong các nhà cao tầng, việc vận dụng tiêu chuẩn thiết kế công trình chịu động đất đang được áp dụng ngày càng rộng rãi và chặt chẽ. Tuy nhiên, cơ sở lý thuyết về thiết kế công trình chịu động đất là vấn đề không dễ dàng và đang ngày càng được nhiều chuyên gia các nước trên thế giới cũng như Việt Nam nghiên cứu phát triển hoàn thiện.
Để thuận tiện cho việc tìm hiểu và nghiên cứu về thiết kế các công trình chịu tải trọng động đất nói riêng hay động lực học kết cấu nói chung, nhiều sách hay về lĩnh vực này đã được biên soạn và phát hành tại Việt Nam như được giới thiệu sau đây:
I- CƠ SỞ CỦA ĐỘNG ĐẤT VÀ TÍNH TOÁN CÔNG TRÌNH CHỊU TẢI TRỌNG ĐỘNG ĐẤT - PHẠM GIA LỘC - Nhà xuất bản Xây dựng - Hà Nội - 1985
Sách gồm 13 chương:
1. Khái niệm chung về cấu trúc của quả đất và cơ cấu của động đất
2. Một số nguyên lý cơ bản của lý thuyết cơ học các môi trường liên tục
3. Sự truyền sóng trong môi trường liên tục đàn hồi
4. Môi trường không đàn hồi và sự truyền sóng trong môi trường đó
5. Những nguyên tắc chung của cơ học trong môi trường rời rạc
6. Các phương pháp gần đúng để xác định sự truyền sóng
7. Tác dụng tương hỗ giữa nền đất và công trình
8. Các đặc tính dao động của đất
9. Các phương pháp tính toán kết cấu công trình
10. Các đặc điểm khi tính toán kết cấu công trình
11. Các phương pháp thực hành để tính toán công trình chịu động đất
12. Những ví dụ xác định tải trọng động đất tính toán
13. Các bảng phụ lục
Sách trình bày rất chi tiết và rõ ràng về cơ sở lý thuyết động đất, khái niệm không thể thiếu cho việc sử dụng số liệu khi tính toán động đất. Sách cũng trình bày khá rõ ràng về cơ sở lý thuyết tính lực động đất tác dụng lên công trình. Sách phù hợp cho mọi người cần tìm hiểu bản chất về lực động đất và bản chất ứng xử của công trình khi chịu ảnh hưởng động đất.
II- CƠ SỞ TÍNH DAO ĐỘNG CÔNG TRÌNH - PTS.KHKT NGUYỄN VĂN TỈNH - Nhà xuất bản Xây dựng - Hà Nội - 1987
Sách gồm 11 chương:
1. Các khái niệm cơ bản
2. Dao động của hệ một bậc tự do
3. Tính dao động uốn của dầm
4. Tính dao động của dầm nhiều nhịp
5. Tính dao động của dầm
6. Tính dao động của khung
7. Tính dao động của tấm
8. Tính dao động của vòm
9. Tính dao động của vỏ
10. Tính dao động của thanh mảnh
11. Tính dao động của hệ cáp - dầm
Sách giới thiệu đầy đủ nhất về lý thuyết dao động của công trình, bao gồm tất cả các cơ sở lý luận và lý thuyết toán học về bản chất ứng xử động lực cho hầu hết các bộ phận kết cấu của công trình. Sách là tài liệu cần thiết cho việc phân tích bản chất và nội lực trong kết cấu.
III- THỰC HÀNH THIẾT KẾ CHỐNG ĐỘNG ĐẤT CHO CÔNG TRÌNH XÂY DỰNG - DAVID KEY - Nhà xuất bản Xây dựng - Hà Nội - 1997
Sách gồm 12 chương:
1. Những bài học từ thiệt hại động đất
2. Chuyển động của nền đất
3. Tính toán ứng xử của kết cấu
4. Sự cô lập và các bộ hấp thụ năng lượng
5. Nguyên lí thiết kế
6. Tiêu chuẩn thiết kế và tính toán lực ngang
7. Tính toán kết cấu bê tông cốt thép
8. Tính toán kết cấu thép
9. Nền móng
10. Khối xây
11. Các cấu kiện phi kết cấu
12. Những kết cấu không phải nhà cao tầng: Chỉ dẫn
Như tên sách, tài liệu này trình bày các phương pháp tính toán khá cụ thể và các hướng dẫn chi tiết về cấu tạo của các bộ phận kết cấu. Sách là tài liệu phù hợp cho các kỹ sư đang tham gia thiết kế các công trình chịu tải trọng động đất.
IV- CƠ SỞ TÍNH TOÁN CẦU CHỊU TẢI TRỌNG CỦA ĐỘNG ĐẤT – PGS.TS. NGUYỄN VIẾT TRUNG, THS. NGUYỄN THANH HÀ, KS. LƯU VĂN TƯỜNG – Nhà xuất bản Giao Thông Vận Tải – Hà Nội – 2004
Sách gồm 5 chương:
1. Khái niệm về động đất
2. Một số lý thuyết kháng chấn trong thiết kế công trình
3. So sánh một số tiêu chuẩn kháng chấn trong thiết kế cầu
4. So sánh các đặc điểm chính của tiêu chuẩn 22 TCN-221-95 và tiêu chuẩn thiết kế 22 TCN 272-01 về thiết kế động đất đối với cầu
5. Một vài kiến nghị về phòng chống động đất cho công trình cầu
Sách chuyên ngành về công trình cầu nên chỉ trình bày sơ lược về các khái niệm động đất cũng như về ứng xử động lực học công trình. Điểm đáng chú ý trong tài liệu này là liệt kê hầu như khá đầy đủ tất cả phương pháp tính toán được áp dụng trong thiết kế, và đặc biệt là so sánh cách tính lực động đất theo các tiêu chuẩn khác nhau trên thế giới.
V- ĐỘNG LỰC HỌC CÔNG TRÌNH - NGUYỄN VĂN PHƯỢNG - Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ Thuật - Hà Nội - 2005
Sách gồm 8 chương:
1. Dao động của hệ có bậc tự do bằng một
2. Dao động của hệ có bậc tự do hữu hạn
3. Dao động của thanh thẳng có bậc tự do bằng vô cùng
4. Các phương pháp tính gần đúng trong động lực học công trình
5. Dao động của hệ thanh phẳng
6. Các phương pháp số trong động lực học công trình
7. Tính công trình chịu tải trọng động đất
8. Dao động của dầm chịu tải trọng di động
Sách trình bày chi tiết và đầy đủ nhất về cơ sở lý thuyết của môn Động lực học kết cấu. Có thể nói rằng đây chính là tài liệu bằng Tiếng Việt hay nhất về Động lực học công trình tính đến thời điểm này. Tuy không đi sâu vào phân tích lực động đất, nhưng việc hiểu rõ bản chất động lực học kết cấu công trình là điều cốt yếu khi phân tích lực động đất cũng như tác động động đất gây ra đối với công trình.
VI- ĐỘNG LỰC HỌC CÔNG TRÌNH - PGS.TS PHẠM ĐÌNH BA, PGS.TS NGUYỄN TÀI TRUNG - Nhà xuất bản Xây dựng - Hà Nội - 2005
Sách gồm 5 chương:
1. Dao động của hệ một bậc tự do
2. Dao động của hệ có hữu hạn bậc tự do
3. Dao động của hệ có vô hạn bậc tự do
4. Dao động đàn dẻo hệ một bậc tự do
5. Tính công trình chịu tác dụng động đất
Sách trình bày chuyên sâu ứng xử dao động của công trình, vấn đề chính trong Động lực học kết cấu. Với yêu cầu ngày càng cao hơn về chất lượng và giá trị công trình, các vấn đề về dao động trong công trình ngày càng được mọi người quan tâm.
VII- ĐỊA CHẤN HỌC VÀ ĐỘNG ĐẤT TẠI VIỆT NAM - PHẠM VĂN THỤC - Nhà xuất bản Khoa học tự nhiên và Công nghệ - Hà Nội - 2007
Sách gồm 12 chương:
1. Ứng suất đàn hồi và biến dạng
2. Phương trình sóng, sóng dọc và sóng ngang
3. Phân tích phổ của một số dao động
4. Mô hình nguồn chấn tiêu động đất
5. Sóng địa chấn bên trong động đất
6. Địa chấn đo đạc
7. Động đất và các ngành khoa học có liên quan
8. Các biện pháp phòng tránh những tác hại của động đất
9. Vài nét về lịch sử nghiên cứu động đất ở nước ta
10. Việt Nam trong bình đồ chung về động đất ở Đông Nam Á
11. Nghiên cứu phân vùng động đất lãnh thổ Việt Nam (phần đất liền và lãnh hải)
12. Núi lửa và sóng thần
Sách cung cấp không chỉ cơ sở lý thuyết về địa chấn và động đất mà còn cung cấp nhiều dữ liệu thiết thực về số liệu địa chấn tại Việt Nam. Sách là tài liệu thiết thực không thể thiếu cho công tác thẩm tra đánh giá thiết kế kết cấu công trình chịu tải trọng động đất tại Việt Nam.
VIII- ĐỘNG ĐẤT VÀ THIẾT KẾ CÔNG TRÌNH CHỊU ĐỘNG ĐẤT - PGS.TS NGUYỄN LÊ NINH - Nhà xuất bản Xây dựng - Hà Nội - 2008
Sách gồm 7 chương:
1. Động đất và chuyển động của nền đất
2. Cơ sở của động lực học công trình và tính toán kháng chấn các hệ kết cấu đàn hồi
3. Cơ sở của động lực học công trình và tính toán kháng chấn các hệ kết cấu không đàn hồi
4. Các phương pháp xác định tác động động đất và tính toán kết cấu chịu tác động động đất
5. Quy trình thiết kế theo khả năng. Kiểm tra an toàn
6. Các nguyên tắc cơ bản trong thiết kế và cấu tạo các hệ kết cấu chịu lực các công trình xây dựng chịu động đất
7. Các nguyên tắc cơ bản trong thiết kế kiến trúc các công trình xây dựng chịu động đất
Đây là sách hay nhất bằng Tiếng Việt viết về thiết kế công trình chịu động đất mà các kỹ sư thiết kế kết cấu nên đọc. Sách trình bày đầy đủ nhất bao gồm cả về động đất và tác động động đất lên công trình cũng như ứng xử của công trình. Sách viết chuyên sâu và chi tiết nên cũng đòi hỏi người đọc phải nắm vững và nhớ một số kiến thức nhất định, nhất là toán học. Sách cập nhật rất nhiều kiến thức kết cấu hiện đại có thể rất có ích cho kỹ sư thiết kế kết cấu.
IX- CƠ SỞ LÝ THUYẾT TÍNH TOÁN CÔNG TRÌNH CHỊU ĐỘNG ĐẤT - PGS.TS NGUYỄN LÊ NINH - Nhà xuất bản Khoa học và Kỹ Thuật - Hà Nội - 2011
Sách gồm 6 chương:
1. Động đất và cơ sở của động đất học công trình
2. Cơ sở của động lực học công trình và tính toán các hệ kết cấu đàn hồi chịu động đất
3. Cơ sở tính toán các hệ kết cấu không đàn hồi chịu động đất
4. Các phương pháp tính toán kết cấu chịu tác động động đất
5. Quy trình thiết kế theo khả năng
6. Tính toán các công trình chịu động đất theo tiêu chuẩn Việt Nam (TCXDVN 375:2006)
Sách trình bày khá đầy đủ về cơ sở lý thuyết động đất và lý thuyết động lực học kết cấu. Điểm nổi bật của sách này là trình bày cụ thể và rõ ràng nhất về cách tính kết cấu chịu động đất theo các phương pháp hiện đại nhất và mới nhất đang và sẽ được áp dụng tại các các nước trên thế giới và sẽ được áp dụng tại Việt Nam.
Sau cùng, tài liệu sách về động lực học kết cấu nói chung và tải trọng động đất nói riêng không thể bỏ qua một quyển sách nước ngoài bằng tiếng Anh rất hay và hầu như bất kỳ ai quan tâm đến động lực học kết cấu đều biết đến:
1- DYNAMICS OF STRUCTURES, THEORY AND APPLICATIONS TO EARTHQUAKE ENGINEERING - ANIL K.CHOPRA
Quyển sách này rất hay và nổi tiếng để bạn có thể dễ dàng tìm thấy chúng trên internet
Xin trân trọng giới thiệu.
TP HCM, 02/2016
CuongLe
Key words: Động lực học kết cấu, Thiết kế công trình chịu động đất, Dynamics of Structures, Earthquake Resistance Design